string(2) "be"
array(7) { ["title"]=> string(0) "" ["type"]=> string(7) "website" ["url"]=> string(47) "https://schrijf.be/nl/blog/ken-je-spreekwoorden" ["image"]=> string(23) "images/logo-schrijf.png" ["description"]=> string(0) "" ["site_name"]=> string(10) "Schrijf.be" ["locale"]=> string(5) "nl-BE" }
array(6) { ["title"]=> string(53) "Kent u het verhaal achter deze bekende spreekwoorden?" ["type"]=> string(7) "article" ["url"]=> string(47) "https://schrijf.be/nl/blog/ken-je-spreekwoorden" ["image"]=> string(29) "images/blog/spreekwoorden.jpg" ["description"]=> string(140) "Spreekwoorden zijn leuk, maar herbergen ook een geschiedenis die je zelden kent. Ben jij net zo nieuwsgierig als wij? Lees dan zeker verder." ["site_name"]=> string(10) "Schrijf.be" }
Ken uw spreekwoorden
Bij Schrijf.be zijn we verzot op spreekwoorden, taalweetjes en alle mogelijke taaltips. Daarom zijn we ook geabonneerd op zowat alle taalgerelateerde nieuwsbrieven.
En onlangs viel er weer zo eentje in onze mailbox. Een van de collega's las hem als eerste en vroeg mij: "Weet jij waar het spreekwoord zo zot als een deur vandaan komt?" Ik was er niet zeker van, maar had toch een vermoeden – zo dacht ik. "Volgens mij komt het van draaideur. Zo'n deur die maar blijft draaien. En dus zot draait."
Niet dus! Deur is afgeleid van het Middelnederlandse dore dat 'dwaas' betekent. Zo zot als een dwaas. De uitdrukking heeft niets met deur – dat ding dat open en dicht kan – te maken. Nieuwe varianten als zo zot als een achterdeur en zo zot als een klapdeur zijn dus best wel grappig als je erover nadenkt.
Vechten tegen de bierkaai
En zo zijn er honderden spreekwoorden die je wel gebruikt, terwijl je geen idee hebt waar ze vandaan komen. Vechten tegen de bierkaai bijvoorbeeld. Dan zie ik allemaal mannetjes die vechten tegen een kade vol bier. Maar waarom die strijd dan al op voorhand verloren is? Geen idee. Omdat ze te zat zijn om nog goed te vechten?
Neen dus. De uitdrukking is ontstaan in Amsterdam. De bewoners van de Bierkade – een deel van de Oudezijds Voorburgwal – waren echte vechtersbazen. Ze waren zó goed dat je het beter niet tegen hen opnam. Want de strijd was al op voorhand beslist.
Spreekwoorden brengen leven in de brouwerij
En nog eentje, om het af te leren (of misschien eerder om bij te leren). Leven in de brouwerij brengen. Een job voor dansende brouwers? Maar neen. De verklaring is veel leuker. Schilder Jan Steen had in Delft zijn eigen brouwerij. Maar de vrouw des huizes verweet hem dat er te weinig gebeurde. Daarom kocht de schilder ... eenden, die hij losliet in de brouwketels. De eenden zwommen en vlogen er lustig op los. En Jan Steen? Die kon zeggen dat er wél leven in de brouwerij was.
Meer weten over de herkomst van spreekwoorden? U vindt er alles over in Nederlandse spreekwoorden, spreekwijzen, uitdrukkingen en gezegden van F.A. Stoett.