string(2) "be"
array(7) {
["title"]=>
string(0) ""
["type"]=>
string(7) "website"
["url"]=>
string(51) "https://schrijf.be/nl/blog/hier-zit-een-geurtje-aan"
["image"]=>
string(23) "images/logo-schrijf.png"
["description"]=>
string(0) ""
["site_name"]=>
string(10) "Schrijf.be"
["locale"]=>
string(5) "nl-BE"
}
array(6) {
["title"]=>
string(0) ""
["type"]=>
string(7) "website"
["url"]=>
string(51) "https://schrijf.be/nl/blog/hier-zit-een-geurtje-aan"
["image"]=>
string(23) "images/logo-schrijf.png"
["description"]=>
string(0) ""
["site_name"]=>
string(10) "Schrijf.be"
}
Hier zit een geurtje aan ...
Vaak ruikt het in mijn vaders bestelwagen naar ... mijn vader.
Hoe dat dan precies ruikt? Wel, als een vertrouwde mix van sigarettenrook met een snufje boekenparfum en een zweem van versgebrande koffiebonen.
Ja, dat is een lange zin om één geur uit te leggen. Want geuren omschrijven: dat is verdomd moeilijk!
De odoribus et coloribus
Dat geuren níét te beschrijven vallen, geloofden onderzoekers Asifa Majid en Niclas Burenhult niet. Dus verdiepten ze zich in geurwoordenschat.
Ze vergeleken tien westerlingen met tien niet-westerlingen, meerbepaald Jahai-sprekers. Jahai wordt gesproken door jagers en voedselverzamelaars in de bergen op het Maleisische schiereiland Malakka. Een klein tropisch paradijs, dat barst van de geuren. De een al aantrekkelijker dan de ander.
Knibbel, knabbel, kneusje, wat geurt er in mijn neusje?
Majid en Burenhult onderwierpen tien Engelstalige mannen en tien Jahai-mannen aan een geurtest. Ze schotelden hen in een vaste volgorde deze geuren voor: kaneel, terpentine, citroen, rook, chocolade, thinner, banaan, ananas, petroleum, zeep en ui. En vroegen hen om elk aroma te benoemen met één woord.
.jpg)
De Jahai: geurmeesters
De Jahai-mannen hebben wel twaalf zelfstandige naamwoorden om geuren te beschrijven. Abstracte woorden, net zoals 'rood' of 'blauw' dat voor kleuren zijn. Eén woord kan trouwens voor meerdere geuren staan. Zeg je 'plƐɁŋ', dan kan dat de geur van bloed, verse vis of vlees zijn. En kruipt 'ltpɨt' in je kokkerd? Dan ruik je misschien bloemen. Of rijp fruit. Maar het kan evengoed zeep, parfum of ... een beermarter zijn!
"Is het ... natte was?"
Westerlingen scoorden veel minder goed op de test. Of toch wanneer ze een concreet woord aan een geur moesten toekennen. De Engelstaligen deden er vaak vijf keer zo lang over als de Jahai. En waren minder eensgezind over hun antwoorden. Bij de geur van kaneel zeiden veel Engelsen:
Ik weet niet hoe ik het moet zeggen … zoet, ja. Ik heb weleens kauwgom gegeten die zo smaakt ... ik kan niet op het woord komen. Is kauwgom goed?
We hebben er volgens de onderzoekers wel een handje van weg om te verwijzen naar de geurbron. Zo omzeilen we het probleem door te zeggen dat het naar 'aardbei' of 'versgemaaid gras' ruikt. Of we grijpen terug naar smaken: 'het ruikt hier zuur' of 'de lucht geurt zoutig'. We beschikken dus zeker over de capaciteit om geuren in woorden in te delen. Het werd alleen nog niet eerder door iemand gedaan.
The book of smells
Tot nu. Want ik ga de uitdaging aan! Ik leg een geurdagboek aan. Geen luchtje ontsnapt aan mijn reukorgaan: ik vind er een woord voor. Ja, zélfs als ze hiernaar ruiken.
Maar voor ik mijn boek met duizend-en-een geuren aan u voorleg, parfumeer ik graag uw teksten met frisse woorden. En serveer ik u en uw klanten boeketjes verleidelijke slogans.