string(2) "be"
array(7) {
["title"]=>
string(0) ""
["type"]=>
string(7) "website"
["url"]=>
string(71) "https://schrijf.be/nl/blog/gaston-dorren-eerste-column-in-het-felemenks"
["image"]=>
string(23) "images/logo-schrijf.png"
["description"]=>
string(0) ""
["site_name"]=>
string(10) "Schrijf.be"
["locale"]=>
string(5) "nl-BE"
}
array(6) {
["title"]=>
string(0) ""
["type"]=>
string(7) "website"
["url"]=>
string(71) "https://schrijf.be/nl/blog/gaston-dorren-eerste-column-in-het-felemenks"
["image"]=>
string(23) "images/logo-schrijf.png"
["description"]=>
string(0) ""
["site_name"]=>
string(10) "Schrijf.be"
}
Gaston Dorren: "Eerste column in het Felemenks!"
Gaston Dorren is taaljournalist. Zijn recentste boek heet Vakantie in eigen taal. Zijn Engelstalige bestseller Lingo over de talen van Europa verschijnt in oktober in het Nederlands, onder de titel Lingua. In deze gastblog bepleit hij een nieuwe naam voor onze taal.
Het is niet moeilijk om betere namen voor onze taal te bedenken dan ‘Nederlands’. Ik noem ‘Laaglands’. Ik noem ‘Diets’.
Of deze, die voor honderdduizenden Nederlanders en Vlamingen al vertrouwd is: ‘Felemenks’. In het Turks zegt men namelijk al eeuwen Felemenkçe, en ik heb dat tot ‘Felemenks’ vernederlandst. Verlaaglandst, verdietst – verfelemenkst dus.
Weg met de chaos
Dat het tijd is voor een nieuwe naam lijkt me duidelijk, want nu is het chaos. Ga maar na. Staat een ‘Nederlandse school’ in Nederland of wordt er Nederlands gesproken? Is Tom Lanoye een Nederlandse schrijver? Zo niet, waarom behoort hij dan tot de Nederlandse literatuur?
Bovendien, de naam ‘Nederlands’ lijkt Nederland tot taalbaas te verheffen en Vlaanderen te verlagen tot een soort kolonie met napratende inlanders. In feite heeft onze taal gewoon twee smaken. De ene heet Belgisch-Nederlands, of Vlaams. Maar de andere … Daar: nog een reden voor een nieuwe naam, want ‘Nederlands-Nederlands’ is natuurlijk een onding. Deskundigen zeggen dat zonder verpinken, maar de gemiddelde spreker denkt: hé, daar stottert iemand.
Hoe hebben andere taalgebieden die chaos verholpen?
De Franstaligen zien het hele probleem niet. Frankrijk dicteert hoe het hoort. Québec, Wallonië, Afrika en andere marginale gewesten luisteren en volgen (op papier althans). De francofonie leeft nog in 1930. Geen wenkend perspectief.
Aan de overkant van de Noordzee heeft Engeland zichzelf staatkundig weggestoken in Groot-Brittannië en dat weer, als een matroesjka, in het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland. Het woord ‘Engels’ slaat dus in de eerste plaats op de taal, want het land heet anders.
Maar een Verenigd Koninkrijk van Nederland en Noord-België? Dat wordt het niet.
In de Spaanstalige wereld noemen veel mensen hun taal ‘Castiliaans’, naar Castilië, de streek rond Madrid die de taal het sterkst heeft bepaald. Moeten wij het Nederlands dan soms ‘Hollands’ gaan noemen? Ook daar zie ik de Vlamingen nog niet voor warmlopen.
Felemenkse Unie
Vandaar dat wij nood hebben aan een compleet andere naam. Zoals ‘Laaglands’, want dat sluit mooi aan bij ‘Lage Landen’. Maar het omvat eigenlijk ook Wallonië. ‘Diets’ is kort en fraai, heeft oude historische rechten en sluit ook nog eens mooi aan bij Dutch. Jammer dat extreemrechts er in de twintigste eeuw met zijn hoeven aan heeft gezeten. Toch maar niet dus.
Vandaar dat ‘Felemenks’. Dat is in het Turks al eeuwen de taal van Nederland en Vlaanderen samen (plus Suriname); de afzonderlijke varianten heten Holandaca (Nederlands) en Flamanca (Vlaams).
Een zot woord, het ‘Felemenks’? Valt wel mee. Zeg me eens na: Ik spreek Felemenks. Felemenkse literatuur. De Felemenkse Unie (v/h Nederlandse Taalunie). Je hoort het drie keer en je wilt niet meer anders.