360°-video … the wild wild west

Gastblog door Tom Rumes, opleidingshoofd en onderzoeker aan de Thomas More-hogeschool, professioneel trainer in binnen- en buitenland en coauteur van het boek 'How To Story'. Altijd zal hij straffe storytelling proberen te koppelen aan nieuwe technologie. Of het nu gaat over cross-, trans- of deep media … alles start nog altijd met een sterk verhaal!

Kleine cameravrouw met badmuts

Een kantoorgebouw in Brussel, ik lig op mijn buik in een hoekje van een bureau. Het enige wat te horen is, is het geluid van een ingehouden ademhaling. Een positie en sfeer die je wel eens tegenkomt in oorlogsgebied. Maar hier vliegen de kogels ons alsnog niet om de oren. De reden van dit merkwaardige tafereel? Mijn eerste 360°-videoproductie. De hel voor een videomaker: de ruimte is je shot en de point of view-aanpak brengt dynamiek in het verhaal. En aangezien je als maker niet in beeld kunt komen, liggen we daar uit beeld, achter een archiefkast.

De CEO van de nieuwe start-up leidt ons door het gebouw, de 360°-videocameraman volgt.
Gelukkig voor ons is het een creatieve ruimte, zoals het uiteraard hoort bij een start-upomgeving. Op die manier ontdek je als kijker mee de ruimte – idealiter met VR-bril.

Bij een eerste test, met de camera via een soort harnas boven het hoofd van onze cameraman, zien we dat het perspectief totaal fout is. De camera hangt te hoog, je kijkt continu neer op onze gids. Een perspectief dat alles heeft om de video te doen mislukken.
Dat is buiten onze productieassistente gerekend. Met haar 1 meter 60 wordt ze gebombardeerd tot volwaardige cameravrouw. Er wordt een kostuumvest over haar hoofd getrokken met een kleine opening vooraan zodat ze toch niet te veel tegen de meubels botst.

Alleen zo krijg je als kijker het gevoel dat je een personage bent.
Als je naar beneden kijkt zie je je eigen schouders.
Time is money, de productie is gered. Zou je denken.

Maar dat is buiten het Selah Sue-kapsel van de cameravrouw gerekend. De blonde lange haren gaan alle kanten op en doorkruisen telkens het 360°-beeld. Gelukkig zijn er in Brussel heel wat sportwinkels waar ze ook zwembenodigdheden verkopen. Om dan uiteindelijk wel te kunnen starten, met een kleine cameravrouw, een te groot kostuumvest én met een badmuts. De grenzen van een nieuw genre opzoeken, gaat soms gepaard met een stevige dosis Comedy Capers.

We zijn er dus nog niet. Alvast vijf simpele tips.

1) Alles start nog altijd met een goed verhaal

360°-video vereist een andere manier van storytelling. Een film vertrekt vanuit beats of handelingen. Bij 360°-video moet je denken in momenten. Je geeft de kijker letterlijk extra tijd om de ruimte te verkennen. Als iemand een bril opzet gaat hij sowieso in detectivemodus. Als storyteller of contentmaker moet je dus een goed evenwicht zoeken tussen het exploratieve en het narratieve. Hoe meer verhaal, hoe minder immersie en omgekeerd. Maar ook binnen 360°-video heb je een verhaal nodig, een spanningsboog. Anders haakt de kijker af.

2) Hitchcock is soms ver weg

In een ver verleden heb ik op de filmschool termen zoals overshoulder, dolly shot of scherpteverlegging meegekregen. Regisseren voor 360°-video is totaal anders. Je kaders worden niet bepaald door de plaats van je camera of de lens die je kiest. De ruimte is je shot. We moeten de filmtaal deels opnieuw uitvinden. Een close-up kan perfect, maar dat doe je door karakters dichter bij de camera te laten komen. De mise-en-scène binnen een shot is dus heel belangrijk. Je ziet heel veel technieken uit het theater of de gamingindustrie binnensluipen in de 360°-videowereld.

3) Dome VR

VR, AR, 360°-video, … allemaal immersieve technologieën, maar toch zijn er heel wat verschillen. Zo is animated VR meestal interactief en kun je rondlopen in een fictieve wereld. De immersie is daar totaal, je voelt je echt deel van die wereld. Dat is bij 360°-video niet altijd het geval. Met een teleurgestelde kijker als gevolg. 360°-video blijft vaak steken in Dome VR, waarbij je als kijker alleen mag toekijken, je perspectief niet verandert en je niet kunt rondlopen. Alles blijft statisch. Tracht dat, indien mogelijk, te vermijden. Geef je kijker een rol in het verhaal, plaats je camera op een bewegend voorwerp (logisch binnen het verhaal), maak van je camera een karakter, ga voor point of view-opnames en voor maximale dynamiek. 

4) Location, location, location …

Je locatie wordt een karakter op zich. Besteed daar dus extra aandacht aan. Een goede VR-scène moet je triggeren om die opnieuw te bekijken, de zogenoemde multilayer scenes. Dat effect krijg je alleen als de locatie genoeg vet heeft. Zorg dat de kijker redenen heeft om rond te kijken. De actie mag zich niet alleen in één deel van de sphere bevinden. Je moet de aandacht van de kijker dus gaan leiden, anders mist hij zaken. Maar zo subtiel dat het niet opvalt. Je kan dat doen met licht, geluid, haptics, … Maar hoe meer je de kijker wilt leiden, hoe meer die zijn eigen parcours wil verkennen. Een evenwichtsoefening dus. 360°-videoregisseurs spreken dan ook over presence design: je shot zo opbouwen dat de kijker denkt dat hij echt aanwezig is.

5) De bomma ligt wel wakker van de kwaliteit

Saaie technische discussies over het aantal 'K' je video het best kan hebben, probeer ik altijd te vermijden. Een normale mens ziet het verschil amper en slechte content blijft slecht. Ook al film je in 8K. Bij 360°-video is dat toch een ander verhaal. Op consumer-camera’s zie je de letters 4K duidelijk blinken. Maar dat is de kwaliteit van de volledige sphere. Als je de video bekijkt via een VR-bril hou je per oog amper SD-kwaliteit over. Back to the eighties zeg maar. En daar stoor je je als consument wel aan. Kies je camera, en dus kwaliteit, vooral in functie van later gebruik en platform. Is het voor social media en wordt het vooral bekeken op een smartphone, dan kom je perfect weg met de Ricoh Theta of de Samsung Gear. Wil je professionele 360°-video die je ook kunt bekijken via VR-bril dan is een camera zoals de Insta 360 Pro een fijne keuze!

Come back and stay for good this time

VR bestaat al meer dan vijftig jaar, maar is nooit echt doorgebroken ondanks de vele pogingen. Sterft VR een stille dood zoals bijvoorbeeld 3D-tv? Ik denk het niet. Er is nu al meer kwaliteitsvolle content, 360°-video op je smartphone werkte als katalysator en de prijzen van camera’s en brillen blijven dalen. Gaan we onze tv-toestellen dan massaal buitengooien? Dat denk ik dan ook weer niet. VR is een evolutie, geen revolutie. Bekijk VR meer als add-onproduct, als deel van je (toekomstige) mediamix.