Vlaams.nu

Discussies over 'correct Nederlands' raken altijd een gevoelige snaar. Dat merkte De Standaard in 2015 al op met zijn Gele Boekje vol Belgische woorden die de krant vanaf nu als standaardtaal beschouwt. De een noemde het taalverloedering 'want dat Vlaams is toch geen Nederlands' – de andere schreeuwde moord en brand omdat het boekje net te streng was. In ieder geval bevestigde het Gele Boekje wat wij bij Schrijf.be al jarenlang ervaren: het verschil tussen het Nederlands in België en in Nederland wordt steeds groter, en als ondernemer houdt u daar maar beter rekening mee.

Zoals Simba en Bambi

Of u het nu gruwelijk of prachtig vindt: standaardtaal in België bestaat. Dat bevestigen Van Dale én de Nederlandse Taalunie. Er zijn honderden woorden en uitdrukkingen die voor Belgen doodgewoon klinken, maar waarbij een Nederlander zijn wenkbrauwen fronst.

Vroeger was de regel: 'Vlaams is fout'. Dus leerden we zeg-niet-zeg-wel-lijstjes uit het hoofd. En als kind vond ik dat normaal, want zo spraken Simba en Co.

Belgen zijn dus doorgaans vrij goed 'afgericht'. Al neem ik het 'Hollandse' accent niet over, toch weet ik grosso modo hoe ik moet spreken om ook in Nederland te worden begrepen. Al voelt dat onnatuurlijk, want zo spreek ik niet tegen familie en vrienden.

Die tweespalt werd duidelijk in 'Hoe Vlaams is uw Nederlands?', de onlinetest van De Standaard bij meer dan 200.000 Vlamingen, van wie 3250 taalprofessionals. (Zie ook bij De Redactie.)

Vulde ik die in als copywriter? Dan behaalde ik 20 procent. Een mooi cijfer, want: "Uw Standaardnederlands is niet of nauwelijks Vlaams gekleurd. U wordt moeiteloos begrepen over de grens." Maar deed ik de test nog eens, met als richtlijn mijn dagelijkse taalgebruik? Dan behaalde ik 80 procent: "Uw Standaardnederlands is heel Vlaams. U bent een prima ambassadeur van het Vlaams."

(Niet zo'n) grappige misverstanden

Conclusie volgens De Standaard? Vlamingen zijn zich niet meer bewust van hun Vlaams. 'Contacteren', 'confituur' of 'bankkaart': niets mis mee. Oké, 'contact opnemen met' begrijpen we en gebruiken we soms zelfs, 'jam' klinkt al héél 'Hollands', maar 'pinnen'? Nee, dat zegt ons niets.

Communicatie tussen Nederlanders en Belgen leidt dan ook tot grappige misverstanden. Die plots niet meer zó grappig zijn ... als u tijd, geld of klanten verliest.

Een voorbeeld: u belooft een potentiële klant dat u hem in de voormiddag belt. Dan verwacht een Vlaming uw telefoontje tussen 9 en 12 uur. Een Nederlander tussen 12 en 14 uur. Loopt u daardoor een deal mis? Dure grap.

Hoe juist of fout 'Vlaams' is? En waar de grens dan ligt? Dat laat Schrijf.be over aan de taalexperts. Ik raad u alleen maar dit aan: komt u met uw Nederlandse bedrijf op de Vlaamse markt? Gebruik dan Belgisch-Nederlands in uw professionele communicatie. Hetzelfde geldt voor de omgekeerde reis. 

Barbaars Vlaams

De eerste regel in copywriting? Schrijf voor uw lezer. Wat vindt uw potentiële koper belangrijk? Wat haalt hem over de streep? En ook: welke woorden gebruikt hij?

Stel, u zet deze boodschap in grote letters op uw bestelwagen: 'Dekvloer laten leggen? Vloerdek bellen!' Rij ermee door België zoveel als u wilt, telefoontjes zult u niet krijgen. Want Belgen leggen geen dekvloeren, ze leggen 'chape'. Ze hebben zelfs nog nooit gehoord van een dekvloer.

Vindt u dat 'barbaars', zo’n Frans woord in het Nederlands? Uw goed recht, maar dan laat uw bedrijf Vlaanderen beter links liggen.

Van arrogante Hollander tot sympathieke noorderbuur

Nederlandse teksten vervlaamsen – of Belgische teksten verhollandsen – is dan ook slim, want u toont dat u uw doelgroep respecteert. U speelt in op wat uw prospect wil, niet op wat ú verkocht wilt krijgen. Zo vermijdt u misverstanden, en erkent u dat uw klanten hun eigen cultuur, logica en taal hebben. Dat verhoogt uw kans op succes aanzienlijk.

Ook al zit dat verschil soms in een lidwoord: het is een verschil. En als Belg kan ik alvast zeggen: wij appreciëren die aanpak. U stelt u niet op als 'de arrogante Hollander die het beter weet', maar als een sympathieke noorderbuur die ook Vlamingen wat te bieden heeft. En van welke Nederlander koopt een bourgondiër het liefst, denkt u?

Let op: standaardtaal blijft de norm voor professionele communicatie – toch als die 'standaardtaal' in het héle taalgebied zo wordt ervaren. Geen 'dekvloer' dus. Want zelfs Vlamingen vinden Belgisch-Nederlands vaak 'boertig' of 'onverzorgd'. Schrijf zoals u spreekt, is mijn schrijfmantra. Al betekent dat niet dat u de taal van Alex Agnew of Homo Turisticus moet gebruiken: dat is geen Standaard-Belgisch-Nederlands. En dus ook niet geschikt voor professionele communicatie.

Want is uw taal slordig? Dan verwacht uw prospect van uw dienst of product hetzelfde. Daarom heb ik het ook over Standaard-Belgisch-Nederlands: Belgisch-Nederlands dat alle Vlamingen begrijpen én als juist beschouwen. Schrijf dus niet 'aan de prijs van', 'weeral' of 'chauffage'. (Behalve – in dat laatste geval – voor SEO-teksten.)

Standaardaanpak voor verschillende standaardtalen

Als Nederlander de Belgische markt betreden – of als Belg de Nederlandse: het gaat niet vanzelf. U neemt het best een bondgenoot over de grens in de arm, die u vertelt hoe u uw doelgroep aanpakt. (Merk op dat 'in de arm' in België 'onder de arm' wordt ...)

Schrijf.be doet dat in beide richtingen, met zijn whitepaper 'Nedervlaams'. Die bevat richtlijnen voor onze copywriters en eindredacteurs om consistent en efficiënt teksten te vervlaamsen of te verhollandsen. Nedervlaams is dus géén pleidooi voor de standaardtaal – wel voor een standaardaanpak van het geschreven Nederlands in het bedrijfsleven.

Uiteraard is dit document een momentopname – net zoals het Gele Boekje. Want taal evolueert. Taaladviezen veranderen mee. En onze whitepaper volgt. Alleen zo blijven we actueel, en blijven onze copywriters teksten afleveren die doen doen.

Het is een houvast voor u als bedrijfsleider, communicatieverantwoordelijke of copywriter. U neemt het integraal over, gebruikt het als basis voor uw eigen richtlijnen, of ... maakt het met de grond gelijk. Laat ons weten wat u kiest.